تعریف بارنامه و مقایسه بارنامه سراسری (TBL) و مرکب (MTBL) (CTBL)

تعریف بارنامه

بارنامه سندی است که توسط حمل کننده یا نماینده او امضا می شود و بیانگر این است که کالاهایی که نوع، کمیت و شرایط آن ذکر شده است، برای حمل دریافت شده اند و یا بر روی کشتی که عازم مقصد مشخصی است بارگیری شده اند. بارنامه رسید کالا و بیانگر شرایط و مفادی است که تحت آن کالا حمل می شود. بارنامه به عنوان یک سند کلیدی در کشتیرانی و حمل و نقل کاربرد دارد.

کاربرد بارنامه

–  نشان دهنده قرارداد حمل است (Evidence of contract of carriage)

– رسید کالا است (The receipt of goods)

– سند مالکیت کالا است (Document of title to the goods)

بارنامه نشان دهنده این است که کالا یا بار برای حمل به مقصد تعیین شده به حمل کننده تحویل داده شده است و ضوابطی که حمل و نقل طبق آن انجام می شود را با جزئیات و یا با اشاره به مرجع آن نام می برد

بارنامه حمل سراسرى (Through Bill of Lading)

این بارنامه توسط خطوط کشتیرانی برای مواردی که محموله طبق قرارداد بایستی فراتر از بندر مقصد حمل شود صادر می گردد. دومین مورد استفاده این بارنامه وقتی است که پای بیش از یک حمل کننده در میان باشد، مثلا حمل کننده مستلزم بندری میان راهی و ترانشیپمنت محموله باشد و یکی از کریرها یک بارنامه سراسری صادر و نسبت به کل عملیات حمل (توسط کریر اول و دوم) قبول مسئولیت می کند. جزییات و چگونگی حدود و میزان مسئولیت ها را شرایط مندرج در پشت بارنامه معلوم می سازد. بارنامه سراسرى توسط متصدى حمل (Carrier) صادر مى‌شود و صادرکننده بارنامه مسئوليت هر دو طرف حمل را به عهده مى‌گيرد. به همراه بارنامه اصلى چند بارنامه محلى وجود دارد که حمل‌کننده اصلى به‌عنوان تحويل گيرنده يا تحويل دهنده در هر طرف ترانزيت ايفاء نقش مى‌کند. اين بارنامه‌ها داراى شروط چاپ شده‌اى هستند و براى حمل سرتاسرى يا قراردادى بر مبنای شرايط خطوط کشتيرانى منظم صادر مى‌شوند

بارنامه حمل مرکب (Combined Transport B/L)

بارنامه حمل مرکب توسط کارگزار حمل (Forwarder) صادر شده و مسئوليت حمل زمينى و دريایى به عهده او است. در واقع کارگزاران حمل در اين مورد برنامه‌ريزى حمل را از ابتدا تا انتها به عهده خواهند داشت. در واقع خدمات Door to Door توسط اين نوع بارنامه صورت مى‌پذيرد. چون صادرکننده اين نوع بارنامه کارگزارها مى‌باشند، لذا معمولا از فرم متحدالشکل تهيه شده توسط فدراسيون بين‌المللى کارگزاران FIATA که به تائيد اتاق بازرگانى بين‌المللى هم رسيده است استفاده مى‌شود.

تفاوت بين بارنامه سراسري (Through Bill of Lading (TBL با بارنامه مركب (چندوجهي) (CTBL) Combined Through Bill of Lading یا ((MTBL Multimodal Through Bill of Lading چیست؟

–  بارنامه MTBL وابسته به بارنامه TBL است

–  بارنامه MTBL توسط فورواردر صادر می شود ولی بارنامه TBL توسط کریر صادر می شود

–  در بارنامه TBL حتما دارای یک وجه (Leg) دریایی است

مزایای TBL نسبت به MTBL

بارنامه MTBL وابسته به بارنامه TBL است به همین علت زمانی که کالا وارد بندر می¬شود می-بایست ابتدا فورواردر کلیه تسویه حساب¬های خود را انجام دهد و از کریر ترخصیه بگیرد تا بتواند بار را از گمرک خارج نماید که این امر باعث اتلاف وقت می¬شود و در نتیجه کالا دیرتر به مقصد می¬رسد

اگر بارنامه از نوع TBL باشد تحویل کانتینر خالی در مقصد امکان¬پذیر است اما در صورتی که بارنامه MTBL باشد تحویل کانتینر خالی در گمرگ مبدا است و همین باعث افزایش هزینه حق توقف و هزینه جابجایی کالا می¬شود که فوراردر از صاحبان کالا دریافت می¬کند. تحویل کانتینر وارداتی در نقاط صنعتی (تهران ، اصفهان ، تبریز ، مشهد ، …) باعث میگردد که حمل مضاعف کانتینر خالی در جاده هاي کشور کاهش یافته و کانتینر خالی جهت صادرات مهیا باشد

سایر مزایای TBL برای مشتریان

–  TBL برای حمل سراسری است و حمل‌کننده اصلى به‌عنوان تحويل¬گيرنده يا تحويل¬دهنده در هر طرف ايفاء نقش مى‌کند (صاحب کالا فقط با یک حمل کننده طرف حساب خواهد بود) (One stop shop)
صرف زمان کمتر در بندر مقصد بابت دریافت اسناد از بانک برای کالاهای دارای اسناد اعتباری بانکی
–   امکان تحویل کانتینرهای خالی در مقصد
–  عدم پرداخت هزینه انبارداری در بندر مقصد (مثلا بندرعباس) Avoid storage at BND
–  دسترسی به شرکت¬های حمل و نقل زمینی و تسریع در امر حمل و نقل Availability of cargo in the adjacent customs & saving time